Στις δερματολογικές παθήσεις των εξω γεννητικών οργάνων ανδρών/γυναικών περιλαμβάνονται τόσο σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όσο και μη σεξουαλικώς μεταδιδόμενα.
Παρά το ότι η ευαισθητοποίηση ειναι σχετικά μεγάλη και η δημοσιοποίηση κατευθυντήριων οδηγιών συχνή, οπως το Sexually Transmitted Diseases Treatment Guidelines (2010), για τον Ουρολόγο παραμένει ένα δύσκολο θέμα να το χειριστεί στο ιατρείο του. Με ιδιαίτερη χαρά το ΙΜΟΠ παρουσιάζει τον συνοπτικό Άτλαντα Δερματικών Παθήσεων Γεννητικών Οργάνων, που υλοποιήθηκε απο τους καθ' ύλη αρμόδιους, τα στελέχη του Ειδικού Ιατρείου Δερματολογικών Παθήσεων Γεννητικών Οργάνων του Νοσοκομείου Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης. Το ειδικό ιατρείο δημιουργήθηκε το 2010 με την σύμπραξη των Β΄ Πανεπιστημιακής Κλινικής Δερματικών και Αφροδισίων Νοσημάτων (Διευθυντής ο καθηγητής Δ. Σωτηριάδης) και της Β΄Ουρολογικής Κλινικής του Α.Π.Θ. (Διευθυντής ο καθηγητής Ε. Ιωαννίδης). Έναυσμα για τον Άτλαντα υπήρξε το μάθημα του Καθηγητή Δ. Σωτηριάδη στο 4ο Διαδραστικό Σχολείο Ουρολογίας . Μέσα απο πίνακες και εικόνες, με έναν ιδιαίτερα περιεκτικό τρόπο, παρουσιάζονται συχνές και σπάνιες δερματολογικές παθήσεις γεννητικών οργάνων.
Τον 'Ατλαντα επιμελήθηκαν οι:
- Δημήτρης Σωτηριάδης, Καθηγητής Δερματολογίας Α.Π.Θ.
- Δημήτρης Καλαμπαλίκης, Λέκτορας ΔερματολογίαςΑ.Π.Θ.
- Νίκος Κολιάκος, Ουρολόγος, Επιστημονικός Συνεργάτης Β' Ουρολογικής Κλινικής Α.Π.Θ
|
Σεξουαλικώς μεταδιδόμενα Νοσήματα |
Μη σεξουαλικώς μεταδιδόμενα Νοσήματα |
|---|---|
|
|
|
|
|
Οξυτενή Κονδυλώματα
| Αίτιο | Ιός HPV (ομάδες 6, 11 αλλά και 16, 18) |
| Μετάδοση | Σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα (συνήθως) |
| Κλινική Εικόνα | Χαρακτηριστικές ανθοκραμβοειδείς βλάβες, υπόλευκες, ρόδινες, μεμονωμένες ή κατά ομάδες |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση |
| Χρόνος επώασης | Άγνωστος, 1-6 μήνες μέχρι μερικά έτη |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση |
| Διαφορική διάγνωση | Μαργαριταροειδείς βλατίδες, θηλώματα, μαρίσκοι, πλατέα κονδυλώματα, μολυσματική τέρμινθος, επιδερμοειδείς κύστεις |
| Θεραπεία | Καταστροφή βλαβών με διαθερμοπηξία, κρυοθεραπεία, Laser ή χρήση ιμικουιμόδης |
| Σχόλιο σχετικά με μετάδοση | Αποφυγή σεξουαλικής επαφής χωρίς προφύλαξη για μέχρι και 12 μήνες |
| Παρατηρήσεις | Δεν υπάρχουν κριτήρια ίασης |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |     |
Απλός έρπης
| Αίτιο | Οφείλεται στον Ιό HSV 2 και HSV 1 |
| Μετάδοση | άμεση επαφή με ενεργό βλάβη ή με βιολογικά υγρά που περιέχουν τον ιό (Σεξ. Μεταδιδόμενο Νόσημα) |
| Κλινική Εικόνα | Πρόδρομα ενοχλήματα (καύσος- κνησμός), φυσαλίδες επάνω σε ερυθηματώδη-οιδηματώδη βάση που μεταπίπτει σε διάβρωση |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση |
| Χρόνος επώασης | Επώαση 3-7 ημέρες |
| Διαφορική διάγνωση | Σύφιλη, τραυματισμοί, άφθες, φαρμακογενές εξάνθημα, πεμφιγοειδές βλεννογόνων |
| Θεραπεία | Αντιερπητική αγωγή: αρκετά αποτελεσματική σε έγκαιρη χορήγηση (εντός των 48-72 πρώτων ωρών) |
| Παρατηρήσεις | Αυτόματη ύφεση εντός 1-2 εβδομάδων, Συχνές υποτροπές, Υποτροπιάζων έρπης: ηπιότερα συμπτώματα |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Μολυσματική τέρμινθος
| Αίτιο | Ιογενής λοίμωξη - ιοί ομάδας ευλογιάς (MCV -1, MCV - 2),Ο MCV-2 κυρίως σε πάσχοντες από AIDS |
| Μετάδοση | Μόλυνση με επαφή (σεξουαλική ή μη) |
| Κλινική Εικόνα | Λευκοκίτρινες, ομφαλωτές βλατίδες |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση |
| Χρόνος επώασης | 15 μέρες - 6 μήνες |
| Διαφορική διάγνωση | θυλακίτιδα, Οξυτενή κονδυλώματα, μυρμηκίες, κεχρία |
| Θεραπεία | Καταστροφή των βλαβών (σύνθλιψη, ΚΡΠ, ΔΘ) |
| Παρατηρήσεις | Αυτοπεριορισμός εντός 6-9 μηνών αν και η διαδοχική έκθυση λόγω αυτοενοφθαλμισμού προβληματίζει |
| Διαθέσιμες φωτογραφίες: |
|
Έκζεμα – Δερματίτιδα εξ επαφής – σμηγματορροϊκή δερματίτιδα
| Αίτιο | Αυτοάνοσο – Υπάρχει και κληρονομική προδιάθεση |
| Μετάδοση | Μη μεταδιδόμενο |
| Κλινική Εικόνα | Ερύθημα, διαβρώσεις, κνησμός, λειχηνοποίηση |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση, Επιμονή στη λήψη ιστορικού. (ευαισθησία σε καθαριστικά, καλλυντικά, latex, κρέμες θεραπείας!!) |
| Χρόνος επώασης | - |
| Διαφορική διάγνωση | Σχεδόν απ' όλα.. |
| Θεραπεία | Αποφυγή εκλυτικού αιτίου – κορτικοστεροειδή |
| Παρατηρήσεις | Σμηγματορροϊκό - ατοπικό (ιστορικό) |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Ομαλός λειχήνας
| Αίτιο | Άγνωστη αιτιολογία (ανοσομεσολαβούμενη, Τ- λέμφ.) |
| Μετάδοση | Μη μεταδιδόμενο |
| Κλινική Εικόνα | Μικρά-μεγάλα χείλη, σώμα πέους, πόσθη, βάλανος, Ερυθροκύανες / ερυθροϊώδεις βλατίδες ενίοτε δακτυλιοειδείς, στίλβουσες βλάβες ή διαβρωτικές ( κυρίως σε γυναίκες),Υπερτροφικές/ υπερκερατωσικές (σπάνια...) |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση. Βιοψία |
| Χρόνος επώασης | -- |
| Διαφορική διάγνωση | Σκληροατροφικός λειχήνας, ψωρίαση, ψώρα, έκζεμα |
| Θεραπεία | Κορτικοστεροειδή και ανοσοτροποποιητικά. Υφίεται αυτόματα |
| Παρατηρήσεις | 50% των γυναικών, 35% των ανδρών με ομαλό λειχήνα έχουν προσβολή των γεννητικών οργάνων |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Σκληροατροφικός λειχήνας: Balanitis xerotica obliterans( άνδρες) - Κραύρωση αιδοίου (γυναίκες)
| Αίτιο | Άγνωστη αιτιολογία (ιδιοπαθής, φλεγμονώδης) |
| Μετάδοση | Μη μεταδιδόμενο |
| Κλινική Εικόνα | Υποχρωμία, σκλήρυνση – ατροφία, διαβρώσεις - κνησμός (γυναίκες), Παραφίμωση - φίμωση - στένωση έξω στομίου ουρήθρας (άνδρες), Επώδυνες στύσεις |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση. Βιοψία |
| Χρόνος επώασης | - |
| Διαφορική διάγνωση | Διαβρωτικός ομαλός λειχήνας, Ερυθροπλασία Queyrat, Ουλωτικό πεμφιγοειδές, Έκζεμα (κόλπου) |
| Θεραπεία | Κορτικοστεροειδή τοπικά σε συνδυασμό με επουλωτική και χορήγηση βιτ. Ε από το στόμα |
| Παρατηρήσεις | Γυναίκες / άνδρες —— 10/1, αύξηση προιούσης της ηλικίας, Κυρίως σε μη περιτετμημένους, αλλά όχι μόνο |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Βαλανίτιδα Zoon - Πλασματοκυτταρική βαλανίτιδα / Αιδοιίτιδα
| Αίτιο | Άγνωστη αιτιολογία (όχι σε περιτετμημένους!) |
| Μετάδοση | Μη μεταδιδόμενο |
| Κλινική Εικόνα | Ερυθηματώδεις ("κόκκινο πιπέρι") υγρές καλά περιγεγραμμένες πλάκες., Ήπια διάβρωση(;) - Συνήθως ασυμπτωματική |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση, Ιστολογική εξέταση (απαραίτητη): ζωνοειδής πλασματοκυτταρικη διήθηση κάτω από το επιθήλιο |
| Χρόνος επώασης | - |
| Διαφορική διάγνωση | λειχήνας, ουλωτικό πεμφιγοειδές, εξωμαστική νόσος Paget |
| Θεραπεία | Ήπια κορτικοστεροειδή, Ανοσοτροποποιητικά, επιμελής τοπική υγειινή |
| Παρατηρήσεις |
Συντριπτικά συχνότερα σε άνδρες ( > 30 ετών) |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Εφηλίδες- Σπίλοι- Σταθερό φαρμακογενές εξάνθημα
| Αίτιο | Φαρμακευτικής αιτιολογίας (φαρμακογενές) |
| Μετάδοση | Μη μεταδιδόμενο |
| Κλινική Εικόνα | Μία ή λίγες βλάβες, στρογγυλές ή ωοειδείς, Φαιομέλαινο- κυανόφαιο χρώμα |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση.Μεγάλη αξία του ιστορικού |
| Χρόνος επώασης | - |
| Διαφορική διάγνωση | Κακόηθες μελάνωμα |
| Θεραπεία | Αποφυγή ενοχοποιητικού φαρμάκου (στο φαρμακογενές εξάνθημα….) |
| Παρατηρήσεις | - |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Κοινή κακοήθης πέμφιγα
| Αίτιο | Αυτοάνοση, σχετικά σπάνια δερματοπάθεια |
| Μετάδοση | Μη μεταδιδόμενο |
| Κλινική Εικόνα | Συχνή εντόπιση σε ημιβλεννογόνους – βλεννογόνους, Σπανιότατα μόνον σε γεννητικά όργανα, Διαβρώσεις - ελκώσεις σε βάλανο, χείλη αιδοίου, είσοδο κόλπου |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση.Κυτταρολογική κατά Tzanck (+), ιστολογική εξέταση. |
| Χρόνος επώασης | -- |
| Διαφορική διάγνωση | όλες οι διαβρωτικές καταστάσεις |
| Θεραπεία | Συστηματική κορτικοστεροειδής και ανοσοκατασταλτική αγωγή |
| Παρατηρήσεις | Επιφυλακτική πρόγνωση |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Καντιντίαση
| Αίτιο | Συνήθως Candida albicans (μύκητας) |
| Μετάδοση | Συνήθως σεξ. μεταδιδόμενο αλλά όχι πάντα. |
| Κλινική Εικόνα | Ερύθημα, λευκωπό- παχύρευστο έκκριμα (όχι ουρηθρικό), διαβρώσεις, οίδημα |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση. |
| Χρόνος επώασης | 1-3 μέρες |
| Διαφορική διάγνωση | Σμηγματορροϊκό έκζεμα, Εξ επαφής δερματίτιδα, Ουλωτικό πεμφιγοειδές |
| Θεραπεία | Επαρκής η τοπική αντιμυκητιακή αγωγή |
| Παρατηρήσεις | αυξημένη πιθανότητα σε διαβητικούς, ανοσοκατεσταλμένους ή μετά από χορήγηση αντιβιοτικών |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Ψώρα / Φθειρίαση (παράσιτα)
| Αίτιο | Άκαρι της ψώρας / ψείρες |
| Μετάδοση | Με επαφή (σεξουαλική ή μη) |
| Κλινική Εικόνα | Ψώρα: Χαρακτηριστικό εξάνθημα ψώρας στα ανδρικά γεννητικά όργανα (βλατίδες, σήραγγες), Ψείρες: Ανεύρεση φθειρών- κονίδων στο εφήβαιο (φθειρίαση) |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση.. |
| Χρόνος επώασης | Ψώρα: 2-4 εβδομάδες |
| Διαφορική διάγνωση | Επαρκής η τοπική αγωγή |
| Θεραπεία | Επαρκής η τοπική αντιμυκητιακή αγωγή |
| Παρατηρήσεις | Κνησμός έντονος που δεν υπακούει στα αντιισταμινικά |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Σύφιλη (παράσιτα)
| Αίτιο | ωχρό τρεπόνημα (ΔΕΝ καλλιεργείται) |
| Μετάδοση | Σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, αλλά και κάθετη μετάδοση |
| Κλινική Εικόνα | Διάβρωση συνήθως μονήρης ανώδυνη, στρογγυλή ή ωοειδής, με ομαλά χείλη, καθαρό πυθμένα, χροιά ως "από μυικής σαρκός", εδραζόμενη σε σκληρή βάση |
| Διάγνωση | αναζήτηση ωχρού τρεπονήματος, μικροσκόπηση σε σκοτεινό πεδίο άμεσος ανοσοφθορισμός αναζήτηση αντισωμάτων μη ειδικές ορολογικές αντιδράσεις (RPR, VDRL), ειδικές ορολογικές αντιδράσεις (FTA abs, TPHA) |
| Χρόνος επώασης | 21 ημέρες |
| Διαφορική διάγνωση | έρπης , τραυματισμοί, άφθες, φαρμακογενές εξάνθημα |
| Θεραπεία | Πενικιλίνη παρεντερικά |
| Παρατηρήσεις | Σύστοιχη ανώδυνη λεμφαδενίτιδα (φρουρός λεμφαδένας). Το έλκος υποχωρεί χωρίς θεραπεία μετά 4 -6 εβδομάδες." Κάθε πληγή στα γεννητικά όργανα είναι SY, μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου" |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Μαργαριταροειδείς βλατίδες του πέους
| Αίτιο | Υπερτροφικές εκβλαστήσεις του ημιβλεννογόνου της βαλάνου |
| Μετάδοση | Δεν μεταδίδεται |
| Κλινική Εικόνα | ημισφαιρικές ή κωνοειδείς βλατίδες μεγέθους περίπου 1mm σε διάμετρο και ύψος, που διατάσσονται σε 1-3 στοίχους στη στεφάνη της βαλάνου, περιβάλλοντάς την πλήρως ή μερικώς. |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση.Οι βλατίδες έχουν χροιά λευκορόδινη, ερυθρορόδινη ή του φυσιολογικού βλεννογόνου, σύσταση ελαστική και είναι ασυμπτωματικές. |
| Χρόνος επώασης | -- |
| Διαφορική διάγνωση | Οξυτενή κονδυλώματα |
| Θεραπεία | Δεν απαιτείται |
| Παρατηρήσεις | Φυσιολογική κατάσταση που παρατηρείται στη στεφάνη της βαλάνου μετά την εφηβεία |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Μποβενοειδής βλατίδωση
| Αίτιο | HPV 16, 18 |
| Μετάδοση | Σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα |
| Κλινική Εικόνα | Επίπεδες καστανόφαιες ή ερυθροϊώδεις βλατίδες 2-4 mm με λεία επιφάνεια. |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση.Βιοψία: Ιστολογικά στοιχεία νόσου Bowen |
| Χρόνος επώασης | -- |
| Διαφορική διάγνωση | Oξυτενή κονδυλώματα, Μυρμηκίες, Σπίλοι |
| Θεραπεία | Καταστροφή της βλάβης με Κρυοπηξία, Διαθερμοπηξια, Laser CO2 |
| Παρατηρήσεις | Η πάθηση είναι ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Ερυθροπλασία Queyrat
| Αίτιο | Σχετιζόμενη με τον HPV 16 (αλλά και άλλους ιούς HPV) |
| Μετάδοση | Άγνωστο αν υπάγεται στα ΣΜΝ. |
| Κλινική Εικόνα | Ερυθηματώδεις - στίλβουσες πλάκες, διαβρώσεις |
| Διάγνωση | Οπτικώς, με την κλινική εξέταση,Βιοψία |
| Χρόνος επώασης | -- |
| Διαφορική διάγνωση | Σκληροατροφικός λειχήνας, Ομαλός λειχήνας, Βαλανίτιδα Zoon |
| Θεραπεία | Τοπική εκτομή, Ιμικουιμόδη, 5FU, Φωτοδυναμική |
| Παρατηρήσεις | Η πάθηση είναι ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία. (Ακανθοκυτταρικό in situ) |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Ακανθοκυτταρικό Καρκίνωμα
| Αίτιο | Ο συχνότερος κακοήθης όγκος των γεννητικών οργάνων |
| Μετάδοση | Δεν μεταδίδεται |
| Κλινική Εικόνα | Διαβρωτικές - ελκωτικές, μυρμηκιοειδείς βλάβες |
| Διάγνωση | Ιστολογική εξέταση απαραίτητη |
| Χρόνος επώασης | -- |
| Διαφορική διάγνωση | Λειχήνας, Οξ. Κονδυλώματα, |
| Θεραπεία | Εκτομή στο υγιές |
| Παρατηρήσεις | Συχνά συνυπάρχει φίμωση.Συσχέτιση με ομαλό- σκληροατροφικό λειχήνα, λοίμωξη από HPV, συσχέτιση με πίσσα, πετρελαιοειδή κ.α. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Κακοήθες μελάνωμα
| Αίτιο | Άγνωστο |
| Μετάδοση | Μη μεταδιδόμενο |
| Κλινική Εικόνα | Σπάνια εντόπιση στα γεννητικά όργανα" Αμελανωτικό " στο 25% |
| Διάγνωση | Υποχεωτικά βιοψία επί ύποπτης βλάβης |
| Χρόνος επώασης | -- |
| Διαφορική διάγνωση | Σπίλοι, σμηγματορροϊκές μυρμηκίες, " καλοήθεις" βλάβες (για την αμελανωτική μορφή) |
| Θεραπεία | Εκτομή σε υγιή όρια. |
| Παρατηρήσεις | Εξαιρετικά κακή πρόγνωση |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Άλλα σπανιότερα μορφώματα που διαγνώστηκαν κατά τη διάρκεια λειτουργίας του Ιατρείου.
Ινοεπιθηλιακός πολύποδας
| Παρατηρήσεις | Μόρφωμα του δέρματος εντοπιζόμενο στη στεφανιαία αύλακα, μαλακό στη σύσταση και ασυμπτωματικό. Εξαιρέθηκε. |
| Ιστολογική διάγνωση | Ινοεπιθηλιακός πολύποδας, καλοήθους αιτιολογίας. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Εκτρόπιο ουρήθρας
| Παρατηρήσεις | Ερυθρωπό οζίδιο που εκβάλει από το έξω στόμιο της ουρήθρας και προκαλεί ήπια αιματουρία.Εξαιρέθηκε. |
| Ιστολογική διάγνωση | Εκτρόπιο ουρήθρας. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Ανάστροφη ακμή εντοπιζόμενη στην περιγεννητική περιοχή
| Παρατηρήσεις | Συρρέουσες οζοκυστικές βλάβες και φλυκαταινίδια εντοπιζόμενα στην περιγεννητική περιοχή. Έγινε βιοψία. Οι βλάβες υποχώρησαν με αντιβιωτική αγωγή P.O. και τοπικά |
| Διάγνωση | ανάστροφη ακμή. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Σμηγματογόνες κύστεις οσχέου
| Παρατηρήσεις | Πολλαπλά οζίδια οσχέου, σκληρά και ανώδυνα. |
| Διάγνωση | Σμηγματογόνες κύστεις οσχέου. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Φλεγμονώδες έλκος βαλάνου λόγω φίμωσης
| Παρατηρήσεις | Ηλικιωμένος ασθενής με παραμελημένη φίμωση που παρουσίαζε έντονη φλεγμονή. Υποβλήθηκε σε περιτομή. Η βάλανος εμφάνιζε βαθύ έλκος, ανώδυνο. Έγινε βιοψία της βλάβης που δεν έδειξε κακοήθεια. |
| Διάγνωση | Φλεγμονώδες έλκος. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Θυλακίτις
| Παρατηρήσεις | Πολλαπλές βλάβες θυλακίτιδας εντοπιζόμενες στη βάλανο και στην ακροποσθία, από υπερβολική χρήση κορτικοστεροειδούς. Χορηγήθηκε τοπική αντιβιοτική θεραπεία, με πλήρη υποχώρηση των βλαβών. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
Πυογόνο κοκκίωμα
| Παρατηρήσεις | Εξέρυθρο ογκίδιο, μαλακό στη σύσταση με περισφιγμένη βάση, ανώδυνο, με μικροαιμορραγίες μετά από πίεση. Εγινε εξαίρεση– βιοψία. |
| Ιστολογική διάγνωση | Πυογόνο κοκκίωμα. Η βλάβη υποτροπίασε και ο ασθενής υποβλήθηκε σε διαθερμοπηξία και κρυοθεραπεία. |
| Διαθέσιμες Φωτογραφίες: |
|
